To chyba podstawowe pytanie, które najczęściej pojawia się po zakupie aparatu i zrobieniu pierwszych zdjęć. Oczywiście nie da się na nie dokładnie odpowiedzieć w jednym wpisie, dlatego potraktujmy poniższy tekst jako wstęp do kolejnych artykułów dokładniej omawiających poszczególne zagadnienia. Co to znaczy, że zdjęcie jest dobre? Trudno precyzyjnie odpowiedzieć, ale na nasze potrzeby przyjmijmy, że jest to zdjęcie poprawne technicznie. Ładne? Tu sprawa jest prosta, po prostu takie, które nam się podoba. Oczywiście będzie znacznie lepiej, jeśli nie tylko nam. Np. w przypadku zdjęć portretowych co najmniej dwie osoby powinny być zadowolone: fotograf i modelka.
Żeby uznać zdjęcie za poprawne technicznie muszą być spełnione co najmniej dwa warunki: musi ono być ostre i poprawnie naświetlone. Oczywiście nie chodzi o to, żeby zawsze wszystko w kadrze było ostre. Do ostrości całego kadru dążymy w fotografii krajobrazowej, ale często mamy wręcz przeciwne oczekiwania, np. w portrecie zwykle nie chcemy, żeby fotografowana osoba zlewała się z tłem i osiągamy to stosując małą głębię ostrości, czyli ustawiając ostrość na modelkę i rozmywając tło. Dlatego ostre zdjęcie oznacza, że ostry jest co najmniej jeden fragment zdjęcia i jest to fragment na który fotograf chciał zwrócić uwagę oglądającego. Innymi słowy, ten ostry fragment powinien być wybrany świadomie, jeśli fotografujemy psa, to najostrzejszy na zdjęciu niech będzie pies, a nie krzaczek pół metra za nim.
Kolejna przyczyna powstawania nieostrości, to ruch. Może to być ruch fotografowanego obiektu lub ruch aparatu. Z tym rodzajem nieostrości walczymy dobierając odpowiednio krótki czas migawki. Im szybciej porusza się obiekt, tym krótszy powinien być czas otwarcia migawki. Trudno tu o konkretną receptę, orientacyjnie można przyjąć, że szybki ruch, np. dynamiczny taniec, będzie wymagał czasów ok. 1/1000 s dla zamrożenia ruchu. Idących ludzi można fotografować z czasami rzędu 1/100 s. Skąd się bierze ruch aparatu? Głównie z drżenia rąk i ruchów ciała fotografa fotografa. Nawet jak nam się wydaje, że stoimy stabilnie, to zawsze wykonujemy jakieś ruchy przenoszące się na aparat i mogące być przyczyną nieostrości. Jeśli znasz ekwiwalent ogniskowej z którą robisz zdjęcia, to możesz stosować zasadę odwrotności ogniskowej. Jeśli np. fotografujesz ogniskową o ekwiwalencie 100 mm, to stosujesz czas nie dłuższy niż 1/100 s aby uzyskać nieporuszone zdjęcie. Nie jest to sztywna zasada, każdemu ręce drżą inaczej, ale jest to dobry punkt wyjścia. Czasy te możesz wydłużyć 4-8 krotnie włączając stabilizację obrazu (jeśli twój aparat lub obiektyw jest w nią wyposażony). Przy jeszcze dłuższych czasach będzie potrzebny statyw lub jakaś inna solidna podstawa, np. murek albo stół.
Zdjęcie poprawnie naświetlone, to takie, które nie jest ani za jasne, ani za ciemne. Muszą być widoczne detale w istotnych partiach obrazu. Na początku można zaufać automatyce aparatu, powinna sobie poradzić w zdecydowanej większości sytuacji. Unikaj zbyt kontrastowych motywów, aparat fotograficzny ma znacznie mniejszy zakres tonalny niż ludzkie oko. Bardzo przydaje się umiejętność interpretacji histogramu, jest to najlepsze narzędzie do oceny ekspozycji.
Jeśli chodzi o urodę zdjęcia, to poza szukaniem atrakcyjnego tematu warto poczytać o kompozycji i świetle. Unikaj centralnych kadrów, stosunkowo rzadko wyglądają one dobrze. Fotografując człowieka, zadbaj o to, żeby miał więcej miejsca przed sobą niż za sobą, czasem się mówi, że musi mieć na zdjęciu przestrzeń do oddychania. Jeśli modelka ma twarz zwróconą w prawą stronę kadru, to z prawej strony powinno być więcej wolnej przestrzeni niż z lewej. Podobnie jest z obiektami ruchomymi. Zwykle lepiej wyglądają mając więcej przestrzeni przed sobą niż za sobą. W przypadku zdjęć krajobrazowych staraj się nie umieszczać linii horyzontu w połowie zdjęcia. Lepiej będzie umieścić ją w 30-40% wysokości kadru od góry lub od dołu. Opanuj przekadrowywanie, czyli ustawiasz ostrość i na fotografowanym obiekcie, a następnie z wciśniętym do połowy spustem migawki przesuwasz nieco aparat aby uzyskać lepszą kompozycję.
Ważnym elementem w fotografii, a może najważniejszym, jest światło. Zacznijmy od pogody. Piękna słoneczna pogoda nie zawsze jest najlepsza. Światło jest wtedy bardzo kontrastowe, na zdjęciu pojawią się czarne cienie. Zdjęcia kwiatów lub portrety lepiej wyjdą w dni, kiedy słońce jest przysłonięte warstwą jasnych chmur, z kolei taka pogoda nie jest korzystna w przypadku fotografii krajobrazowej. Niebo na zdjęciu będzie jednolita białą plamą. Drugi ważny temat, to lampa błyskowa w pomieszczeniach. Niemal każdy aparat ma wbudowaną, ale najlepiej jest ją traktować jako awaryjne źródło światła i starać używać tylko do delikatnego doświetlania lub do wyzwalania zewnętrznej lampy. Lampa zewnętrzna nie jest droga (może to być prosty model niezależnego producenta), a używanie jej jest naprawdę proste i daje znakomite efekty. Innym dobrym wyjściem może być (np. w przypadku portretów) fotografowanie przy oknie, w naturalnym świetle.
